تحولات لبنان و فلسطین

۲۴ دی ۱۳۹۹ - ۱۶:۱۷
کد خبر: 736029

هراس اعراب از «بایدن»، دلیل اصلی صلح با قطر

دکتر علیرضا تقوی‌نیا؛ کارشناس مسائل منطقه

سرانجام پس از سه سال و هفت ماه، چهار کشور عربی عضو شورای همکاری خلیج‌فارس یعنی عربستان سعودی، امارات متحده عربی، مصر و بحرین از شروط سیزده‌گانه خود برای بازگشت دوباره روابط عادی با قطر کوتاه آمده و مرزهای خود را با این امیرنشین جنوب خلیج فارس گشودند. در این میان، نکته مهمی که باید به آن توجه شود، این است که پادشاهی قطر بدون آنکه امتیازی به چهار کشور محاصره‌کننده اعطا کند و به شروط سیزده‌گانه آن‌ها جامه عمل بپوشاند، موفق شد شرایط عادی در روابط خارجی خود در حوزه شبه جزیره عربستان را بازسازی و کدورت‌ها و تنش‌ها را هر چند به صورت موقت، رفع کند. در همین راستا، شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر به بهانه شرکت در اجلاس شورای همکاری خلیج فارس به شهر العلاء واقع در غرب عربستان سفر و از بدو ورود توسط محمد بن‌سلمان، ولیعهد این کشور مورد تفقد قرار گرفت. این استقبال در حدی بود که بن سلمان در مسیری خود شخصاً راننده خودرویی شد که در کنار او، شیخ تمیم نشسته بود. در این میان، پس از بازگشت امیر قطر از عربستان، وی بلافاصله اعلام کرد قطر سیاست‌های گذشته خود را ادامه خواهد داد و هیچ تعدیلی در روابط با ترکیه و جمهوری اسلامی ایران صورت نخواهد داد. از این مواضع می‌توان این نکته را استنباط کرد که قطر، در روابط منطقه‌ای خود با دو کشور مهم ایران و ترکیه، امتیازی به طرف‌های تحریم‌کننده نداده و آنان پس از درک ناکارآمدی این رویکرد، ناچار شده‌اند در سیاست‌های مخرب خود نسبت به این کشور تجدیدنظر کنند. در این میان، بررسی دقیق‌تر متغیری که بر بهبود روابط این کشورها اثر گذاشته، اهمیت می‌یابد.

واقعیت این است که محمد بن‌سلمان، محمد بن زاید و ژنرال عبدالفتاح السیسی به درستی می‌دانند در چند روز آینده، جو بایدن در کاخ سفید به مدت چهار سال سکونت یافته و به تبع آن، ممکن است رویکردهای متفاوتی نسبت به آن‌ها اجرایی شود. از همین رو، از اکنون در تلاشند راهبردهای خود را اصلاح کرده و چراغ سبزی مطابق با خواست سنتی دموکرات‌ها تنظیم کنند. جو بایدن، رئیس جمهور چهل و ششم آمریکا در کوران انتخابات ۲۰۲۰، رسماً به محمدبن‌سلمان حمله کرد و مطمئناً در دوران ریاست جمهوری او، عرصه بر ولیعهد جوان سعودی در پرونده‌های مختلف، تنگ و آزادی عمل و ابتکار گذشته از وی سلب خواهد شد. بنابراین، شاهزاده جوان مترصد این است که با اعمال برخی تغییرات در رفتارها، تضادها و در نتیجه چالش‌های خود با رئیس جمهور جدید آمریکا را به حداقل رسانده و همچنین انگیزه لابی‌گری قطر ثروتمند علیه خود را در واشنگتن کمرنگ نماید. به نظر می‌رسد ابوظبی، قاهره و منامه نیز به همین علت، حاضر به عدول از شروط قبلی خود شده و آشتی با شیخ تمیم را در دستور کار خود قرار داده‌اند.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.